Όλα τα μάτια της Ευρώπης είναι στραμμένα πάνω στον Έντιν Τέρζιτς, τον ισόβιο οπαδό της Μπορούσια Ντόρτμουντ που έγινε προπονητής, για να επαναφέρει την ελπίδα στην κοιλάδα του Ρουρ.
- Όλα τριγύρω αλλάζουνε
- Το παιδί απ’ την κερκίδα που επανέφερε το φως στην πόλη των φτωχών
Το κασκόλ της ομάδας σφιχτά γύρω απ’ το λαιμό του. Το τζάκετ με το έμβλημά της στο ύψος της καρδιάς. Ο Έντιν Τέρζιτς στην κερκίδα, παρακολουθούσε την ομάδα της καρδιάς του να κατακτά το πρωτάθλημα υπό τις οδηγίες του Γιούργκεν Κλοπ. Το τελευταίο της ως σήμερα. Δώδεκα ολόκληρα χρόνια πίσω. Κομμάτι του ξακουστού Κίτρινου Τείχους της Μπορούσια Ντόρτμουντ.
Μπροστά σε αυτό στάθηκε και πέρυσι, αδυνατώντας να συγκρατήσει τα δάκρυά του. Έκανε ένα βήμα, απομακρύνθηκε λιγάκι από τους παίκτες του και σήκωσε το χέρι προς την κερκίδα. Μοιράστηκε με τους οπαδούς την απογοήτευση για τον τίτλο που χάθηκε λίγο πριν προλάβουν να αγγίξουν το ασημένιο «σώμα» του τροπαίου. Εκείνος μπορούσε να καταλάβει περισσότερο ίσως από τον καθένα αυτό το συναίσθημα που σε συνθλίβει, όταν έχεις φτάσει μια ανάσα απ’ το όνειρο. Κι ας βρίσκοταν στο γήπεδο με την ιδιότητα του προπονητή της ομάδας.
💔Edin Terzic ve takımı sarı duvar önünde ağlıyor😢 pic.twitter.com/tRZkiEvAqO
— Tivibu Spor (@tivibuspor) May 27, 2023
Προς αυτούς ύψωσε τη δεξιά του γροθιά το βράδυ της Τρίτης (07/05) πανηγυρίζοντας τη νίκη επί της Παρί Σεν Ζερμέν. Πανηγυρίζοντας την πρόκριση στον τελικό του Champions League.
💪💪💪 pic.twitter.com/umhfMUFEXo
— Borussia Dortmund (@BVB) May 7, 2024
Κατά μία έννοια ο Τέρζιτς είναι ακριβώς αυτός ο άνθρωπος που αναζητούσαν οι οπαδοί της Ντόρτμουντ για χρόνια. Μεγάλωσε ως οπαδός της ομάδας, στην πόλη Μίντεν, περίπου 30 λεπτά μακριά από το Βεστφάλεν. Παιδί εργατών από τη Γιουργκοσλαβία, που είχαν την τύχη να γλιτώσουν από την αιματοχυσία και να μεταναστεύσουν στη Βόρεια Ρηνανία. Ο πατέρας του ήταν Βόσνιος και η μαμά του από την Κροατία. Ο ίδιος έχει διπλή υπηκοότητα αλλά δηλώνει πως «εθνικότητά μου είναι το ποδόσφαιρο». Όπως έχει τονίσει το κεφάλι του είναι γερμανικό, η καρδιά του από τα Βαλκάνια και η γλώσσα… κάτι ενδιάμεσο.
Ξεκίνησε την ποδοσφαιρική του καριέρα σε ένα από τα πολλά ερασιτεχνικά πρωταθλήματα της Γερμανίας αλλά δεν έπαιξε ποτέ του επαγγελματικά. Αντίθετα αποφοίτησε από το Πανεπιστήμιο του Ρουρ έχοντας σπουδάσει sports science. Το 2010, λίγο πριν πάρει το UEFA A, είχε μια τυχαία συνάντηση με τον τότε αρχι-σκάουτ της Ντόρτμουντ Σβεν Μίσλιντατ. Μέσα σε λίγους μήνες ήταν μέλος του τμήματος σκάουτινγκ της Μπορούσια και της οργάνωσης της ακαδημίας Νέων, όπου του ανατέθηκε η ανάλυση των αντιπάλων.
Διαρκώς φιλόδοξος, ο 30χρονος Τέρζιτς προσέγγισε τον τότε προπονητή της Κροατίας, Σλάβεν Μπίλιτς, με μια ανάλυση του παιχνιδιού της Ιρλανδίας πριν από τον εναρκτήριο αγώνα της Κροατίας στο Euro 2012. Η Κροατία επικράτησε με 3-1 και ο Μπίλιτς επαίνεσε τον Τέρζιτς σε συνέντευξη Τύπου που ακολούθησε. Όταν ο Σλάβεν Μπίλιτς προσφέρθηκε ως προπονητής στην Μπεσίκτας ένα χρόνο αργότερα, πήρε τον Τέρζιτς μαζί του, ως βοηθό προπονητή, με την ευλογία της Ντόρτμουντ.
Ο Μπίλιτς έγινε ο μέντοράς του, αρχικά στην Μπεσίκτας, μετέπειτα στην Γουέστ Χαμ. Μάλιστα ο άλλοτε Ομοσπονδιακός κόουτς των Κροατών υποστήριξε πολύ τους πειραματισμούς και τις εμπνεύσεις του Τέρζιτς. Ο χρόνος του Τέρζιτς στη Γουέστ Χαμ και η εμπειρία του από την Premier League, έληξε τον Νοέμβριο του 2017 όταν οι «Χάμερς» απέλυσαν όλο το προπονητικό επιτελείο.
«Μπορείς να μελετήσεις για χρόνια, να ακούσεις πολλές ομιλίες, αλλά όλα είναι διαφορετικά όταν στέκεσαι μπροστά σε 25 εγώ από τόσες χώρες», εξηγεί σε συνέντευξή του στο «Athletic» για την εμπειρία του στο πλευρό του Μπίλιτς. «Δεν μπορείς να το μάθεις αυτό. Πρέπει να το ζήσεις. Είμαι απίστευτα ευγνώμων που μπόρεσα να έχω αυτές τις εμπειρίες σε διαφορετικούς πολιτισμούς. Η εύρεση αποτελεσματικών τρόπων επικοινωνίας ήταν η βασική πρόκληση. Πόσες πληροφορίες υπάρχουν όταν σκέφτεσαι στα γερμανικά, όταν μιλάς στα Κροατικά στο προπονητικό τιμ, μιλάς στα αγγλικά σε παίκτες μέσω ενός Τούρκου μεταφραστή; Θα είναι αρκετό να αναφέρω πράγματα ή πρέπει να επαναλάβω κινήσεις στο γήπεδο της προπόνησης, να τους δείξω πράγματα στον πίνακα τακτικών, να δημιουργήσω ένα βίντεο ή να φτιάξω ένα μικρό animation;»
Ο Γερμανός χρησιμοποίησε την παύση από τη δουλειά του σε συλλόγους για να ολοκληρώσει την άδεια UEFA Pro το 2018 κι ύστερα έψαξε την επόμενη χρυσή του ευκαιρία. Και δεν άργησε να έρθει. Με την άδεια Pro στα χέρια του ο Τέρζιτς πραγματοποίησε την πρώτη επιστροφή στην Ντόρτμουντ ως βοηθός προπονητής του Φαβρ. Κανείς δεν εξεπλάγην όταν μετά την απόλυση του Φαβρ στα μέσα της σεζόν του 2021, ήταν εκείνος που διετέλεσε ως υπηρεσιακός κόουτς.
Είχε τότε ελάχιστη πίεση στους ώμους τους. Απλώς να φύγει η σεζόν. Οι ιθύνοντες έψαχναν ήδη τον διάδοχό του. Κανείς δεν έβλεπε μέλλον για τον Τέρζιτς στην Ντόρτμουντ. Κανείς εκτός από τον ίδιο. Εκείνος ζούσε το όνειρο και παρά την αρχική του δυσκολία, πήρε σημαντικές νίκες για την ομάδα στο πρωτάθλημα, έφτασε ως τα προημιτελικά του Champions League και κατέκτησε το Κύπελλο κόντρα στη Λειψία, το πρώτο σημαντικό τρόπαιο της ομάδας από το 2016/17.
Η δημοτικότητά του αυξήθηκε, οι παίκτες τον λάτρευαν, οι οπαδοί ταυτίζονταν, ακόμα και το διοικητικό συμβούλιο έβλεπε στο πρόσωπό του τον άνθρωπο που θα έδιωχνε τη βαριά σκιά του Κλοπ από τον σύλλογο και θα επανέφερε τις επιτυχίες. Υπήρχε μόνο ένα πρόβλημα. Ο CEO της ομάδας, Χανς Γιόαχιμ Βάτσκε, δύο μήνες πριν την κατάκτηση του κυπέλλου είχε υπογράψει τον Μάρκο Ρόζε…
Η λύση του Βάτσκε σε αυτό το πρόβλημα ήταν ενδιαφέρουσα. Καθιέρωσε θέση τεχνικού διευθυντή και έδωσε τον ρόλο στον Τέρζιτς. Αυτή η θέση όχι μόνο τόν κράτησε στη μισθοδοσία του συλλόγου, αλλά και απέτρεψε το ενδιαφέρον από άλλες κορυφαίες ομάδες.
Φυσικά αυτό ήταν και μια απόδειξη ότι ο Βάτσκε είχε ήδη αποφασίσει σε ποιον θα έδινε τα κλειδιά σε περίπτωση αποτυχίας του Ρόζε. Και τα πράγματα πήγαν βάσει… σχεδίου. Ο Ρόζε δεν κατάφερε να κατακτήσει κάποιο τρόπαιο, σε μια χρονιά που η ομάδα επλήγησε και από πολλούς τραυματισμούς, κι έτσι μετά από 1 χρόνο, έλυσαν την συνεργασία τους κοινή συναινέσει. Μέσα σε 24 ώρες από την αποχώρηση του Ρόζε, ο Έντιν Τέρζιτς έγινε ξανά προπονητής της Μπορούσια Ντόρτμουντ – αυτή τη φορά μόνιμα.
Όλα τριγύρω αλλάζουνε
Ήταν 12 Δεκεμβρίου του 2020. Περίπου 3,5 χρόνια πριν, όταν η Μπορούσια Ντόρτμουντ δέχτηκε ένα ακρωτηριαστικό στις φιλοδοξίες της για τον τίτλο πλήγμα καθώς έχασε με 5-1 από τη Στουτγάρδη. Μια Στουτγκάρδη πολύ μακριά από αυτή του «σημερα», που είχε μόλις επιστρέψει στην Bundesliga. Το παιχνίδι αποδείχθηκε καθοριστικό για το μέλλον της Ντόρτμουντ. Μέχρι το τέλος της εβδομάδας, ο Λουσιέν Φαβρ απολύθηκε και ο Έντιν Τέρζιτς, ένας νεαρός βοηθός προπονητή που μεγάλωσε 25 μίλια από το «Βεστφάλεν» διορίστηκε υπηρεσιακός κόουτς.
Μόλις χθες, 7 Μάη του 2024, η Μπορούσια Ντόρτμουντ επικράτησε της Παρί Σεν Ζερμέν του Κιλιάν Μπαπέ και πήρε την πρόκριση στον τελικό του Champions League 11 χρόνια μετά την τελευταία της παρουσία. Μεταξύ αυτών των δύο αγώνων, ο σύλλογος είδε τον Έντιν Τέρζιτς να διορίζεται ως πρώτος προπονητής, δύο φορές, είδε το πρώτο του τρόπαιο από το 2017 και βίωσε τον πιο αγωνιώδη αγώνα τίτλου στην πρόσφατη ιστορία της Μπουντεσλίγκα – παράλληλα με μια εξίσου ιστορική κατάρρευση στην «εκπνοή».
Μύθοι της ομάδας, όπως ο Λούκας Πίστσεκ, και ταλέντα όπως ο Έρλινγκ Χάαλαντ και ο Τζουντ Μπέλινγκχαμ έχουν εγκαταλείψει τον σύλλογο [στην παρέα τους, μέχρι την πρόσφατη επιστροφή και ο Τζέιντον Σάντσο] . Ακόμη και η αθλητική λειτουργία και η φιλοσοφία του συλλόγου έχουν αλλάξει πολύ, με την αποχώρηση του επί σειρά ετών αθλητικού διευθυντή, Μίχαελ Ζορτς, και την έλευση του Σεμπάστιαν Κελ. Στον πυρήνα αυτών των χρόνων, ωστόσο, ήταν ένας σύλλογος που αλλάζει ταχέως και έχει εναποθέσει τις ελπίδες του και την αυξανόμενη ισχύ του σε ένα πρόσωπο. Τον Έντιν Τέρζιτς.
Το παιδί απ’ την κερκίδα που επανέφερε το φως στην πόλη των φτωχών
«Θέλουμε να κάνουμε κάθε παιχνίδι εμπειρία. Με αυτό ταυτίζονται οι άνθρωποι, έτσι ήταν το από το 2010 έως το 2013 (υπό τον Κλοπ), όταν το έδαφος έσκαγε από προσδοκίες κάθε εβδομάδα και ο κόσμος δεν άντεχε να περιμένει για το επόμενο παιχνίδι. Δεν συνέβη όταν κάποιος πάτησε ένα κουμπί, δεν συνέβη αμέσως (όταν έφτασε ο Κλοπ) την 1η Ιουλίου 2008, αλλά μπορούσες αμέσως να αισθανθείς ότι μια νέα φωτιά είχε ανάψει, ότι το γήπεδο μετατρεπόταν σε φρούριο που δυσκόλευε κάθε αντίπαλο να παίξει καλά. Θέλουμε να ενσαρκώσουμε και αυτό το έντονο ποδόσφαιρο», δήλωσε ο Τέρζιτς σε πρόσφατη συνέντευξή του στο «Athletic».
Υ.Γ. Το 2021 έρευνα κατέδειξε ότι στην κοιλάδα του Ρουρ, 1,3 εκατομμύρια άνθρωποι ζουν στη φτώχεια, η οποία αυξήθηκε κατά 36% τα τελευταία 14 χρόνια, ενώ σε διάφορες πόλεις, όπως το Ντόρτμουντ, ξεπέρασε το 20%.