Η Καϊράτ Αλμάτι και η Ιστορική της Πρόκριση στο Champions League
Η πρόσφατη επιτυχία της Καϊράτ Αλμάτι να προκριθεί για πρώτη φορά στη φάση των ομίλων του Champions League αναζωπυρώνει τις αναμνήσεις από σημαντικές προσωπικότητες που σημάδεψαν την ιστορία του συλλόγου και του καζακικού ποδοσφαίρου. Στο επίκεντρο αυτής της αναδρομής βρίσκεται ένας Έλληνας ποδοσφαιριστής, ο Στάθης (Ευστάθιος) Πεχλιβανίδης, ο οποίος θεωρείται ο πρώτος μεγάλος σκόρερ της Καϊράτ στην κορυφαία κατηγορία της Σοβιετικής Ένωσης. Η αναμέτρηση του Ολυμπιακού με την Καϊράτ στο Αλμάτι στις 9 Δεκεμβρίου αναμένεται να ξυπνήσει έντονες αναμνήσεις.
Η Ζωή και η Καριέρα του Στάθη Πεχλιβανίδη
Γεννημένος το 1960 στην πόλη Τσιμκέντ, σε μια οικογένεια ελληνικής καταγωγής που είχε εκτοπιστεί από τον Καύκασο στο Καζακστάν, ο Πεχλιβανίδης μεγάλωσε σε δύσκολες συνθήκες. Το ποδόσφαιρο αποτέλεσε για εκείνον το μέσο να αναδείξει το ταλέντο του. Ξεκίνησε την ποδοσφαιρική του πορεία στη Μεταλουργκ Τσιμκέντ, αλλά η μεταγραφή του στην Καϊράτ Αλμάτι το 1980 τον καθιέρωσε ως βασικό πυλώνα της ομάδας. Κατά τη διάρκεια της δεκαετούς παρουσίας του, κατέγραψε 273 συμμετοχές και 94 γκολ σε όλες τις διοργανώσεις, ενώ παραμένει ο κορυφαίος σκόρερ της ομάδας στην ανώτατη κατηγορία της ΕΣΣΔ με 69 γκολ.
Η Απαγόρευση Μεταγραφής στον Ολυμπιακό και το Ρεκόρ του Ταχύτερου Γκολ
Το 1983, ο Πεχλιβανίδης υπέγραψε συμβόλαιο με τον Ολυμπιακό, όμως το σοβιετικό καθεστώς απαγόρευσε την έξοδό του από τη χώρα για έναν ολόκληρο χρόνο, εμποδίζοντας τη μεταγραφή. Μια από τις πιο αξιομνημόνευτες στιγμές της καριέρας του ήταν στις 3 Σεπτεμβρίου 1986, όταν πέτυχε το ταχύτερο γκολ στην ιστορία του σοβιετικού πρωταθλήματος, μόλις στο 10ο δευτερόλεπτο, απέναντι στη δυνατή Ντιναμό Κιέβου του Λομπανόφσκι. Αυτό το γκολ αποτύπωσε την εκρηκτικότητα, τη δύναμη και την ικανότητά του να σκοράρει με κάθε τρόπο, κερδίζοντας το παρατσούκλι «Καζάκος γκολεαδόρ».
Η Μεταπολεμική Καριέρα και η Επιστροφή στην Ελλάδα
Μετά τη διάλυση της Σοβιετικής Ένωσης, ο Πεχλιβανίδης πραγματοποίησε το όνειρό του να επιστρέψει στη χώρα των προγόνων του, αγωνιζόμενος στον Λεβαδειακό. Παρά έναν σοβαρό τραυματισμό που περιόρισε τις δυνατότητές του, παρέμεινε ενεργός στο ποδόσφαιρο, αργότερα αναλαμβάνοντας ρόλο προπονητή σε ακαδημίες, μεταφέροντας την εμπειρία και το πάθος του στις νεότερες γενιές.
Τιμητικές Διακρίσεις και Η Κληρονομιά του Πεχλιβανίδη
Το 2017, η Καϊράτ τίμησε τον Στάθη Πεχλιβανίδη δίνοντας το όνομά του στη νέα ποδοσφαιρική ακαδημία της ομάδας. Επιπλέον, το 2021, το βραβείο του πρώτου σκόρερ του καζακικού πρωταθλήματος ονομάστηκε προς τιμήν του, αναγνωρίζοντας τη διαχρονική του προσφορά. Σήμερα, στα 65 του χρόνια, ο Πεχλιβανίδης αποτελεί γέφυρα ανάμεσα στο ένδοξο παρελθόν και το λαμπρό παρόν της Καϊράτ, που πλέον κοιτάζει στα μάτια την ευρωπαϊκή ελίτ.
Η Σχέση του Πεχλιβανίδη με τον Ολυμπιακό και το Ποντιακό Παρελθόν
Σε πρόσφατη συνέντευξή του στη SportDay, ο Πεχλιβανίδης αφηγήθηκε την πορεία του σαν παραμύθι γεμάτο μύθους, χαμένες ευκαιρίες και στιγμές δόξας. Η οικογένειά του κατάγεται από τον Πόντο, με ιστορία εξοριών και δυσκολιών που κατέληξαν στο Καζακστάν, όπου γεννήθηκε. Το επώνυμο «Πεχλιβανίδης» προέρχεται από τον παππού του, ο οποίος είχε κερδίσει έναν Τούρκο σε πάλη και απέκτησε το προσωνύμιο «Πεχλιβάν» – που σημαίνει «παλικάρι».
Μεγαλώνοντας στο Τσιμκέντ, ξεκίνησε να παίζει ποδόσφαιρο και στα 19 του πέτυχε 28 γκολ στη δεύτερη κατηγορία, γεγονός που τον οδήγησε στην Καϊράτ Αλμάτι, την κορυφαία ομάδα του Καζακστάν. Την εποχή εκείνη, οι μεταγραφές δεν γίνονταν με συμβόλαια και χρήματα, αλλά με την προσφορά στέγης και την υπόσχεση συμμετοχής στην ομάδα.
Η Φήμη και οι Ανεπιτυχείς Προσπάθειες Μεταγραφής στην Ελλάδα
Η φήμη του Πεχλιβανίδη εξαπλώθηκε σε όλη τη Σοβιετική Ένωση, κυρίως μετά το ρεκόρ του ταχύτερου γκολ. Στην Ελλάδα, οι εφημερίδες για χρόνια ανέφεραν ότι ο Ολυμπιακός θα τον εντάξει στο δυναμικό του. Παρότι είχε υπογράψει συμβόλαιο με τον Ολυμπιακό, το σοβιετικό καθεστώς μπλόκαρε τη μεταγραφή, αφήνοντάς τον σε δυσμενή θέση. Αργότερα, αποκαλύφθηκε ότι και ο Παναθηναϊκός είχε εκδηλώσει ενδιαφέρον, προσφέροντας ακόμη και ένα εκατομμύριο δολάρια το 1988, αλλά και πάλι δεν του επετράπη να φύγει.
Όταν τελικά το 1990 κατάφερε να μετακομίσει στην Ελλάδα, αντιμετώπισε προβλήματα φυσικής κατάστασης και τραυματισμούς, με αποτέλεσμα οι δοκιμές του στον Παναθηναϊκό να μην ευδοκιμήσουν. Τον υποδέχτηκε ο Λεβαδειακός, όπου άφησε το στίγμα του με τα δυνατά σουτ και τον ιδιαίτερο χαρακτήρα του.
Η Ακαδημία Πεχλιβανίδη και η Κληρονομιά του στο Καζακικό Ποδόσφαιρο
Παρά τις δυσκολίες με το βάρος και τους τραυματισμούς, ο Πεχλιβανίδης ξεχώρισε για την τεχνική του και τη δύναμη στα σουτ, που εκτελούσε με τα δύο πόδια. Όπως ανέφερε, αυτή η ικανότητα οφειλόταν στον πατέρα του. Στις προπονήσεις, συχνά σούταρε ξυπόλυτος, προκαλώντας την έκπληξη των τερματοφυλάκων, που τον ρωτούσαν με χιούμορ πώς μπορεί να ρίχνει «κεραυνούς» χωρίς παπούτσια.
Συχνά τον παρομοίαζαν με τον Βασίλη Χατζηπαναγή, τον «Νουρέγιεφ» του ελληνικού ποδοσφαίρου, αν και ο ίδιος τόνιζε τη διαφορά: «Εκείνος έκανε μαγικά με την μπάλα, εγώ ήμουν κυρίως εκτελεστής». Αγωνίστηκε απέναντι σε θρύλους όπως ο Όλεγκ Μπλαχίν και πέτυχε σημαντικά γκολ σε νίκες της Καϊράτ επί της Ντιναμό Κιέβου.
Η καριέρα του διακόπηκε πρόωρα λόγω ρήξης αχίλλειου, αλλά η κληρονομιά του παραμένει ζωντανή. Στο Καζακστάν θεωρείται ήρωας, με βιβλία και ακαδημία ποδοσφαίρου που φέρουν το όνομά του. Στην Ελλάδα, παραμένει ένας «αστικός μύθος», ένας ποδοσφαιριστής που όλοι γνώριζαν αλλά λίγοι είχαν την ευκαιρία να δουν να αγωνίζεται. Ένας Έλληνας του Καζακστάν που συνδύασε την παράδοση της οικογένειάς του με το πάθος για το γκολ και το όνειρο που δεν εκπληρώθηκε πλήρως.
Πηγή: in.gr